قبل از اینکه شروع به ارائهی توصیه‌ها درباره‌ی چشم‌انداز محصول (Product Vision) کنیم، بهتر است کمی درباره‌ی آن توضیح دهیم. مالکان محصول در اسکرام، مسئول شماره یک موفقیت محصول هستند. وظیفه‌ی مالکان محصول این است که چشم‌اندازی ویژه را برای هر محصول خلق و آن را مدیریت کنند. در حقیقت، مالکان محصول صاحب چشم‌انداز به شمار می‌روند. چشم‌انداز محصول راوی اهداف محصول است؛ یعنی نشان می‌دهد که هر محصول برای چه تولید می‌شود و حضور و وجودش چه مزایایی برای مشتریان و خریداران دارد. چشم‌انداز نشان می‌دهد که هر محصول در آینده در چه جایگاهی قرار می‌گیرد و سعی بر حل چه مشکلاتی دارد. این بیانیه از آرزوها، اهداف و جاه‌طلبی‌هایی می‌گوید که خالقان یک محصول برای ساخت آن در نظر دارند.
داشتن چشم‌اندازی واضح و الهام‌بخش می‌تواند باعث انگیزش افراد شود. تمام کسانی که به‌نوعی در امر تولید ذی‌نفعند، با وجود آگاهی از چشم‌انداز، انگیزه‌ی بیشتری برای فعالیت پیدا می‌کنند. منظور از ذی‌نفعان، توسعه‌دهندگان و طراحان محصول، مشتریان، سهامداران و هر شخص و تیم دیگری است که به‌شکلی از محصول تولیدی در آینده نفع خواهد برد.
تمام اعضای تیم تولید و کسانی که در این فرایند مشارکت دارند، با وجود چشم‌اندازی مشخص، متوجه می‌شوند که باید در چه مسیری حرکت کنند و پیش بروند. در کنار این‌ها، چشم‌انداز به مالکان محصول کمک می‌کند تا درباره کارهایی که باید انجام بدهند و کارهایی که باید از آنها اجتناب کنند هم تصمیمات درستی بگیرند.
داشتن چشم‌انداز محصول برای هر کسب‌وکاری لازم است. بنابراین، در ادامه در مورد مواردی برای نگارش و طراحی چشم‌انداز محصول صحبت میکنیم.
１. صاحب چشم‌انداز محصول شوید.
زمانی در کسب‌و‌کارتان به موفقیت خواهید رسید که به عنوان یک مالک محصول، واقعا به چشم‌انداز محصول‌تان علاقه‌مند باشید. کسانی که شوق و شور ارائهی چشم‌اندازی درخشان از محصول‌شان را دارند، معمولا موفق‌تر از سایرین عمل می‌کنند. البته مالکان محصولی هم هستند که خودشان اقدام به تولید چشم‌انداز کاری محصول نمی‌کنند. این‌دسته افراد برای موفقیت در مسیرشان ملزم به اتکا به چشم‌اندازی هستند که دیگران برایشان نوشته‌اند. توجه به مسیر حرکتِ رشد محصول برای این مالکان ضروری است. البته کار برای این مالکان محصول کمی سخت‌تر از کار کسانی است که خودشان اقدام به طراحی چشم‌انداز می‌کنند.
چشم‌انداز محصول باعث می‌شود که شوق و انگیزه‌ای فراوان در قلب طراحان آن به‌وجود بیاید. به همین دلیل است که مالکان خالق چشم‌انداز شوری وصف‌ناپذیر درباره‌ی محصول موردنظرشان پیدا می‌کنند و در نتیجه در روند کاری از کسانی که خودشان چشم‌انداز محصول را طراحی نکرده‌اند، پرشورتر و موفق‌تر هستند.
2. چشم‌انداز محصول را با دیگران به اشتراک بگذارید.
یکی از وظایف مالکان محصول، به اشتراک گذاشتن چشم‌انداز محصول با دیگران است. این کار باید مرتبا تکرار شود. در واقع، هرگونه تغییری در مسیر تولید باید با اعضای تیم تولید و ذی‌نفعان این موضوع در میان گذاشته شود. هر فردی از اعضای تیم تولید با قرارگرفتن در جریان تغییرات چشم‌انداز، بهتر می‌تواند به کار خود ادامه دهد و تصمیم‌های دقیق‌تری برای پیش‌برد وظایفش بگیرد. برای مثال، اگر تغییری در چشم‌انداز محصول‌تان رخ می‌دهد، لازم است که آن را با اعضای تیم توسعه‌ی محصول هم در میان بگذارید. در صورت آگاهی از تغییرات است که این تیم می‌تواند تصمیمات درستی درباره‌ی ساختار فنی محصول بگیرد. سهامداران نیز باید در جریان تغییرات چشم‌انداز محصول باشند تا بدانند که چه چیزهایی برای تولید لازم است و چه چیزهایی خیر. مصرف‌کنندگان و مشتریان محصولات هم در صورت آگاهی از چشم‌اندازهای تولید است که می‌توانند درباره خرید آن به نتیجه‌ای مشخص برسند.
3. درباره‌ی ایده و چشم‌انداز محصول مغرور نشوید.
درست است که داشتن شور و علاقه به محصول لازم و فوق‌العاده است اما باید حواستان باشد که این شوق و شور، در مسیری اشتباه منحرف نشود. بسیارند مالکانی که آن‌قدر دچار غرور و رویاپردازی درباره‌ی محصول خود می‌شوند که فراموش می‌کنند باید در مسیر طراحی چشم‌انداز به کسانی جز خودشان هم توجه کنند. منظور چه کسانی است؟ بله! مشتریان. واقعیت این است که در فرایند طراحی چشم‌انداز باید نگاهی ویژه به مشتریان داشته باشید. قرار نیست که فقط خودتان از محصولی که تولید می‌کنید، استفاده نمایید. پس نباید در تله‌ی عشق و تعصب زیاد به چشم‌انداز اسیر شوید. فراموش نکنید که قرار است، محصولی را برای استفاده‌ی دیگران طراحی و عرضه کنید. پس ایده‌ی طراحی و روند تولید باید به‌گونه‌ای پیش رود که خریداران، بازار، سهامداران و … را راضی نگه دارد. عرضه‌ی آزمایشی محصولاتی که بنا بر چشم‌اندازی اصولی تولید کرده‌اید هم ایده‌ی خوبی است و می‌تواند بازخورد افراد مختلف نسبت به محصول را به شما نشان دهد.
4. مدام در حال توسعه‌ی چشم‌انداز محصول باشید.
طراحی صحیح چشم‌انداز محصول کار ساده‌ای نیست. این کار به تخصص نیاز دارد. پس برای تولید و طراحی چشم‌انداز محصول باید با تمام کسانی که به نوعی از تولید شما نفع می‌برند، همکاری کنید. باید بدانید که این مسیر، یعنی طراحی چشم‌اندازی که آینده و اهداف تولید را نشان می‌دهد، در گام‌های نخست کار چندان ساده‌ای نیست. در این مسیر باید یاد بگیرید و رشد کنید. یادگیری و رشد است که می‌تواند به شما در رسیدن به نسخه‌ای عالی از چشم‌انداز محصول کمک کند.
5. در مسیر طراحی چشم‌انداز محصول منعطف باشید.
یکی دیگر از توصیه‌های مهم در حوزه‌ی طراحی چشم‌انداز محصول، این است که انعطاف‌پذیری‌تان را بالا ببرید. منظور چیست؟ یعنی هر جا که لازم بود، تغییراتی در طراحی و خلق چشم‌انداز محصول انجام دهید. بسیاری از کسب‌وکارهای معروف دنیا مانند نت‌فلیکس یا فیس‌بوک در آغاز کارشان، چشم‌اندازی دیگر برای خود تعریف کرده بودند. اما شرایط و موقعیت طوری پیش رفت که این کسب‌وکارها را مجبور به تغییر چشم‌اندازهایشان نمود. اگر کسب‌وکارهای مذکور، انعطاف کافی برای تغییر چشم‌اندازهایشان را نداشتند، اکنون در جایگاه بهترین‌ها قرار نمی‌گرفتند. پس مادامی که در مسیر تولید گام برمی‌دارید، خریداران، مشتریان و شرایط خود را بررسی کنید و در صورت نیاز، منطعف باشید و چشم‌اندازتان را تغییر دهید. در این صورت به موفقیت خواهید رسید. با بررسی بازار و مشتریان، تغییرات چشم‌انداز برای بهترشدن فرایند تولید را در دستور کار خود قرار بدهید.
6. ارائهی چشم‌انداز به هر گروه از مخاطبان روش خاصی دارد.
همان‌طور که پیش‌تر هم گفته شد، مخاطبان متنوعی در مسیر تولید هر محصول نقش و حضور دارند. همه‌ی این‌ها باید در جریان چشم‌اندازی قرار بگیرند که برای محصول خود تعریف می‌کنید. اما یادتان باشد که هر گروه از مخاطبان خواهان شنیدن درباره‌ی بُعدی خاص از محصول هستند که به آنها ارتباط دارد. برای مثال، گزارشی که از چشم‌انداز محصول به سهامداران شرکت می‌دهید، با گزارش چشم‌انداز به تیم توسعه‌ی محصول متفاوت خواهد بود. سهامداران بیشتر دوست دارند که از شاخص‌های عملکرد و مسائلی مرتبط با سودآوری محصول بشنوند اما تیم تولید و توسعه درباره‌ی ابعاد فنی محصول کنجکاوند. پس باید به هر کدام از این گروه‌ها، چشم‌انداز را متناسب با خودشان معرفی و ارائه کنید.
7. ارزش‌ها و کاربرد محصول را در چشم‌انداز شرح دهید.
شاید شنیده باشید که مشتریان در خرید یک محصول، کاربرد آن را از شما خریداری می‌کنند. برای مثال، زمانی که یک مشتری از شما تشک خوش‌خواب خریداری می‌کند، در واقع آسایش و راحتی خواب را می‌خرد. پس به گفتن از کاربرد یک محصول در چشم‌انداز آن دقت کافی داشته باشید. به ارزش‌آفرینی محصول توجه کنید. چشم‌اندازی که درست تعریف شود، مشتریان و خریداران را مایل به پرداخت هزینه و خرید می‌کند. اگر بتوانید چشم‌انداز محصول را طوری مطرح کنید که مشتریان و مخاطبان کالا با ارزش‌های آن و رفاهی که به همراه خواهد آورد به‌خوبی آشنا شوند، توجه‌شان به محصول‌تان بسیار زیاد خواهد بود. پس در ارائهی چشم‌انداز محصول به کاربردهایش و مشکلاتی که به کمک آن حل خواهد شد، بیشتر بپردازید. تمرکزکردن روی ابعاد فنی و ویژگی‌های ساختاری محصول را در درجه‌ی دوم اولویت بگذارید.
8. چشم‌انداز باید مختصر، مفید و الهام‌بخش باشد.
چشم‌اندازی خوب، برای افراد الهام‌بخش است. در واقع، بیانیه‌ای از یک رویاست که قرار است محقق شود. چشم‌انداز به شما نقطه‌ای در افقی دور را نشان می‌دهد که قرار است به سمتش حرکت کنید. علاوه بر این که باید طوری چشم‌انداز را تدوین کنید که شوق و شوری قابل‌توجه برای رسیدن به آن در همه ایجاد شود، باید به مختصر و مفیدبودن آن هم دقت کافی داشته باشید. لازم است که چشم‌اندازتان واضح باشد به‌طوری که هر کس آن را دید، به‌سادگی متوجه اهدافش شود. منظور از مختصر بودن این نیست که آن را برای کوتاه‌مدت تعریف کنید. بلکه منظور این است که نوع نگارش و تدوینش به‌گونه‌ای مختصر و در عین حال مفید صورت بگیرد. قالب‌هایی برای نگارش و تدوین چشم‌انداز نیز وجود دارند که شاید آشنایی با آنها برایتان مفید و تأثیرگذار باشد.
9. چشم‌انداز باید با استراتژی‌ها و چشم‌انداز شرکت هم‌سو باشد.
هر کسب‌وکاری دارای استراتژی‌ها و اهدافی است. اگر می‌خواهید چشم‌اندازی که برای محصول تعریف می‌کنید، به‌خوبی جواب دهد باید آن را هماهنگ و هم‌سو با استراتژی‌ها و چشم‌انداز کسب‌وکار تعریف کنید. لازم است، هرگونه تغییر در استراتژی‌ها و اهداف شرکت در چشم‌انداز محصولات هم اعمال شود. هماهنگی میان چشم‌انداز و استراتژی‌های کاری شرکت ضروری است.
10. در طراحی چشم‌انداز با تمام سهامداران محصول در تعامل باشید.
برای طراحی چشم‌انداز محصول با تمام کسانی که در روند تولید و فروش محصول نقش دارند در ارتباط قرار بگیرید. سهامداران، خریداران، مشتریان، تیم طراحی و تولید ایده برای ساخت محصول و همه‌ی کسانی که در روند تولید نقش دارند باید در تدوین چشم‌انداز در کنارتان باشند. تمام این گروه‌ها دارای ایده‌ها و دیدگاه‌های ارزشمندی هستند که می‌توانند به روند رشد و موفقیت محصول کمک شایانی کنند. هم‌فکری و همراهی این گروه‌ها باعث می‌شود تا چشم‌اندازی محسوس، واضح و الهام‌بخش تولید کنید. پس برای رسیدن به چشم‌اندازی مناسب تمام تلاشتان را به‌کار بگیرید تا از دانش، تجربه و بینش محیط اطراف‌تان نهایت استفاده را ببرید.
برای طراحی و تدوین چشم‌انداز محصول به توصیه‌هایی که گفته شد، توجه کنید. این نکته‌ها شما را در رسیدن به نتیجه‌ای مطلوب یاری خواهند کرد.
